«بسمه‌تعالی»

سیر علمی ارسطو (مرحله اول)

یکی از ابعاد درسی دانشمند معظم، فیلسوف متأله حضرت استاد موسوی پرداختن به زندگی فلاسفه و محققان پیش از میلاد برای آشنایی مشتاقان وادی فلسفه و حکمت با شیوه تفکر و ظرائف علمی و دقائق سیر زندگی یک فیلسوف است!
در سایت رسمی معظم له، به زندگی سقراط مجملا پرداخته شده، اکنون بر آن شدیم، سیر زندگی ارسطو و افلاطون را که مکمل در مکتب مشاءاند، بیان نماییم:
* معرفی ارسطو:
"ارسطو" حکیم مشهور یونانی ملقب به معلم اول، پیشوای مشائین.
او را  در منابع مختلف تحت عناوین"ارسطوی"،"ارسطاطالیس"،"ارسطا"،"ارسطوطو" نامیده اند.
 همه این الفاظ به معنی "محبه الحکمه" است یا "فاضل کامل".  
سیر زندگی ارسطو به قلم احمد لطفی ( یکی از ارکان نهضت علمی در مصر به نقل از کتاب علم الاخلاق او )
ارسطو ملقب به معلم اول، یونانی نژاد، ولادت او در سال 384 قبل از میلاد بود، او 63 سال عمر نمود.
به درس افلاطون حاضر می شد و 20 سال طلبه افلاطون بود!!
افلاطون اعجاب شدیدی به او داشت به حدی که او را "عقل مدرسه"،"نیک مدرسه"، و "قراء مدرسه" می نامید.
گوید: از عظمت او آنقدر بس که واضع علم منطق بوده و مرتبه اش به جایی رسیده که او را "عقول بشر" دانند و همه بشر در علم او حیران شده.
ابو سلمان منطقی "حکمت ارسطویی" را اصل داند.
شهرزوری در رساله نزهه الارواحش گوید:
ارسطو چون به 8 سالگی رسید، پدرش او را به شهر آتن که معروف به "مدینه الحکما" بود برد و او را به معلمی سپرد که در علم بلاغت و فصاحت سیری داشت، 9 سال مشغول علم ادب بود.
(البته بعضی فلاسفه در آن زمان علم ادب را رد می کردند و اساتید آن را "معلم کودکان" می نامیدند!!  و در برابر  یونانیان علم ادب را علم محیط می دانستند چون عموم نیازمند به آن بودند، و دفاع آنان این بود که شایسته تر به انسانیت بلیغ ترین مردم است که به بهترین الفاظ و نیکوترین عبارات سخن گوید تا در دل ها جای گیرد).
پس از 9 سال، در حالی که 17 ساله بود، سرگردان در علوم مختلف شد ولی هیچ کدام او را ارضاء و آرام نکرد، در 27 سالگی روی به فلسفه آورد و  راغب به فراگرفتن حکمت شد.
بعضی گویند: بابایش "تیقوماخس" طبیب یا پادشاه بوده و در سعه عیش ایام می گذرانیده!
(آن زمان علم طب منحصرا نزد پادشاهان بوده از زمان بقراط و سوگندنامه بقراط از انحصار در آمد).
اما ارسطو پس از سال ها سرگردانی در علوم مختلف تمام عیش پدر را رها نمود و به فلسفه و حکمت روی آورد!!
قدرت او در علم به حدی رسیده بود که استادش افلاطون او را اینگونه توصیف می نمود:
«وی محتاج به لگام است نه مهمیز»!!
( توضیحا: "لگام": پوزبندی است که به اسب می بندند برای مهار سرکشی او،
"مهمیز": دو رکابی که به گرده اسب می بندند، به آن می زنند، تا اسب تحریک شود و سریع تر حرکت کند.
لذاست افلاطون می گفت: ارسطو آنقدر در علم با شدت می رود که نیاز به مهار دارد نه تحریک!!)
کتب ارسطو:
منطقیات، طبیعیات، الهیات، خلقیات.
این بود گزیده ای از سیر زندگی ارسطو که تقدیم شد و اما:
دو جمله حکیمانه از او:
 او گوید:
* مَثَل"نادان" چون "غریق" است، نصیحت کن ولی نزدیک نشو!
که اگر نجات یافت بردی، اگر هلاک شد، تو را بسوی خود نکشاند!
او گوید:
* لازم است دانشجویان حکمت پیش از شروع آن در تصفیه جان و جسم بکوشند.
(یعنی هر چه عیب است دور کنند، که اگر دور نکنند از حکمت بهره نمی گیرند).
برگرفته از سخنرانی دانشمند معظم، فیلسوف متأله حضرت استاد دکتر سید علی موسوی سال 1377ه.ش  
در مقالات بعدی به ادامه سیر زندگی ارسطو از ابعاد زیر خواهیم پرداخت:
1) ارتباط ارسطو با ولایت از بیان محقق دوانی!!
2) سیر نفس از دید ارسطو
3) بیان عظمت ارسطو از قول رسول ا...(ص) (برگرفته از نزهه الارواح "فاضل شهرزوری" و خلاصه الحیوان "ابوالجواد تتوی")

منبع:برگرفته از سخنرانی دانشمند معظم، فیلسوف متأله حضرت استاد موسوی سال 1377ه.ش